تحلیل چالش کیفیت آموزش عالی در برنامه پنجم توسعه

روندهای اخیر در کشور نشان می دهد نظام آموزش عالی با چالش های جدی مربوط به کیفیت مواجه است. طراحی و اجرای برنامه های مناسب برای رفع این چالش ها به عهده دولت و غالباً از طریق خط مشی های عمومی است. فصل دوم برنامه پنجم توسعه کشور در بردارنده خط مشی های آموزش عالی است. برنامه هایی که بر اساس مبانی علمی می باید مبتنی بر درک صحیح از روابط و حلقه های علّی باشد. پویایی سیستم ها روشی است که با در نظر گرفتن این روابط به تحلیل خط مشی ها کمک می کند. در ایران به دلایلی نظیر نبود منابع اطلاعاتی یکپارچه مورد نیاز و دشواری سنجش روابط کیفی چنین تحلیل هایی در برنامه پنجم انجام نشده است. مقاله حاضر به دنبال تحلیل چالش کیفیت آموزش عالی در برنامه پنجم با بهره گیری از رویکرد پویایی سیستم ها است تا به بهبود فرایند سیاست گذاری عمومی و اجرای آن کمک نماید. بدین منظور متغیرهای اصلی مرتبط با کیفیت در برنامه با بهره گیری از نظر خبرگان شناسایی شده و مبنای مدل سازی و شناخت حلقه های علی قرار گرفته است. نتایج تحلیل ها بیانگر فقدان توجه کافی به تأخیر زمانی در برخی از برنامه ها است که منجر به عدم اثربخشی بسیاری از برنامه ها به خصوص ارتباط صنعت و دانشگاه، اشتغال فارغ التحصیلان و مهارت های کسب و کار، خواهد شد. رفتار نوسانی متغیرهای کیفی، نتیجه مورد انتظار این عدم توجه است و باید برای رفع این مشکل تمهیداتی اندیشیده شود. برخی از این تمهیدات به عنوان پیشنهادهای تحقیق بیان شده است.